Świąd jest przykrym objawem wielu chorób skóry, bywa także sygnałem problemów psychicznych. Jak się ocenia, około 30 % osób z chorobami skóry ma także problemy z psychiką. Czy łuszczyca swędzi? Jak odróżnić swędzenie spowodowane tą chorobą od świądu wywołanego przez alergię lub Atopowe Zapalenie Skóry? Nie ulega wątpliwości, że dokuczliwe swędzenie występuje we wszystkich tych przypadkach, aczkolwiek mówimy o trzech różnych chorobach.
Świąd – kogo dotyka
Stwierdzono, że świąd – kojarzony zwykle głównie z uczuleniem i AZS – dokucza około 80% osób dotkniętych łuszczycą. W tym ostatnim przypadku swędzenie jest nie tylko skutkiem choroby, ale także przyczyną nasilenia jej objawów z uwagi na prowokowanie drapania skóry. A zatem, łuszczyca swędzi, nie ma żadnej wątpliwości. Łuszczyca i atopowe zapalenie skóry są, jak wiemy, chorobami związanymi z nadczynnością układu odpornościowego, podczas, gdy alergia jest patologiczną nadwrażliwością na określone czynniki, z którymi stykamy się w naszym otoczeniu. Nauka często nie potrafi jednoznacznie określić przyczyn tych schorzeń, ale dużą rolę przypisuje kondycji psychicznej pacjenta. Łuszczyca – swędzenie powoduje charakterystyczne dla tej choroby wysuszenie naskórka, ale chorzy na nią często mają problemy psychiczne, które nasilają świąd, czyniąc go niekiedy trudnym do wytrzymania.
Alergia, a łuszczyca
Skoro nie mamy już wątpliwości czy łuszczyca swędzi, możemy czasem powątpiewać w skuteczność odróżniania tej choroby od alergii. Czy zatem swędzenie jest swędzeniu równe? Niektórzy ludzie mylą uczulenie z łuszczycą i odwrotnie. Wszak w obu przypadkach mamy do czynienia z zaczerwienieniem skóry, pojawieniem się na niej nietypowych zmian i właśnie – swędzeniem. Łuszczyca swędzi tam, gdzie powstają zmiany na skórze, ale ściślejszy związek świądu z miejscem jego pojawienia się występuje w przypadku alergii. Obie choroby są, poza tym powiązane z układem odpornościowym. W przypadku uczuleń alergeny działają jednak nie tylko na skórę, ale także na błony śluzowe, więc swędzenie nosa, oczu lub gardła jednoznacznie wskazuje na alergię. W obu przypadkach czynnikiem nasilającym objawy jest stres i obie choroby mają charakter zapalny. Trzeba być zatem bystrym obserwatorem, aby zauważyć, kiedy występuje swędzenie i jaki czynnik je wywołał. Alergiczny świąd jest przecież odpowiedzią na alergen, bywa, że o tej samej porze roku. Świąd łuszczycowy jest natomiast jednym z symptomów choroby o mniej przejrzystej przyczynie, pojawiającej się w mniej przewidywalnym czasie.
AZS, a łuszczyca
Atopowe zapalenie skóry jest silną reakcją alergiczną. Na pojawienie się obu tych chorób duży wpływ ma skłonność genetyczna i obie mogą się ujawnić w różnym wieku. Ich rozróżnienie wymaga starannego zbadania pacjenta, ponieważ upodabniają je do siebie swędzące zmiany skórne w podobnych miejscach ciała, takich jak zgięcia łokci czy kolan. Nie są to choroby zakaźne, ale odznaczają się przewlekłym przebiegiem oraz częstymi nawrotami przykrych objawów. Jeśli zaognienie się skóry oraz jej suchość i świąd poprzedziły wystąpienie grudek, pryszczyków lub pęcherzyków, prawdopodobnie mamy do czynienia z AZS. W takim przypadku świąd pojawia się dokładnie w miejscu powstałych zmian skórnych. Jednym z takich charakterystycznych miejsc jest szyja. Diagnoza jest tym bardziej pewna, jeśli w skrajnych przypadkach pojawia się opuchnięcie naskórka oraz wysięki. Trzeba, wszakże podkreślić, że istnieje odmiana łuszczycy, nie bez racji nazwana wysiękową. Łuszczycy uogólnionej towarzyszy natomiast ból, obrzęk i świąd, a w alergii bólu nie ma. Czy łuszczyca swędzi bardziej niż AZS? Nie sposób odpowiedzieć na tak zadane pytanie. W obu przypadkach mamy bowiem do czynienia z wyjątkowo przykrą dolegliwością. Różnica jest taka, że w przypadku AZS swędzenie występuje zawsze, a w łuszczycy niekiedy się nie pojawia.
Jak przestać się drapać?
Łuszczyca – swędzenie nie tylko nasila się wskutek stresu, ale także staje się przyczyną pojawiania się na skórze nowych ognisk zmian, ponieważ ich szerzenie się aktywowane jest przez drapanie, które może się ponadto przyczynić do infekcji. Źródłem udręki staje się sucha skóra, dlatego wspólna dla terapii zarówno zmian atopowych, jak i łuszczycowych, jest jej prawidłowa pielęgnacja. Świąd można złagodzić używając do mycia preparatów łagodnych, czyli niepowodujących podrażnień. Obowiązkowe jest regularne nawilżanie skóry oraz jej ochrona przed czynnikami zewnętrznymi. Intensywne nawilżanie i natłuszczanie ciała może skutecznie pomóc w chwili, gdy pojawiają się podrażnienia. Działają także zapobiegawczo. W chwili, gdy uporczywe drapanie się doprowadza do infekcji, trzeba się jednak posiłkować antybiotykami i sterydami.
Dobór kosmetyków – łuszczyca
Wybór kosmetyków pielęgnacyjnych nie może być przypadkowy. W przypadku AZS i łuszczycy opracowano specjalistyczne preparaty odżywiające skórę, specjalnie przeznaczone do tego celu. W codziennej pielęgnacji istotny jest naturalny skład aktywny kosmetyku, w którym na plan pierwszy wysuwają się komponenty o działaniu dezynfekującym, nawilżającym, odżywczym, łagodzącym i przeciwświądowym. Ich ważnym zadaniem jest regeneracja skóry i odbudowa naturalnej warstwy lipidowej skóry. Pielęgnacji takiej nie można zaniedbywać, ponieważ jedynie regularność aplikacji może przynieść oczekiwany skutek. Świądowi można zapobiegać unikając podrażnień skóry, więc delikatny ręcznik, niezbyt gorące kąpiele oraz ubrania wykonane z miękkich i przewiewnych materiałów są pierwszym krokiem wiodącym do sukcesu. Nawilżona i elastyczna, także delikatnie traktowana skóra mniej swędzi. Należy unikać obcisłych ubrań, ponieważ nasila to pocenie się ciała, a pot łatwo wywołuje swędzenie. Nie zaleca się przy łuszczycy, alergii, czy AZS używanie kosmetyków drogeryjnych. Lepsze będą dermokosmetyki dostępne w aptekach. Nie poleca się ponadto poliestrowej pościeli. Poszewki powinny być uszyte z miękkich i przewiewnych materiałów co daje szansę budzenia się rano bez swędzenia skóry. Łuszczyca swędzi mniej, gdy przestrzega się tych zasad.
Dieta na łuszczycę
Niezbędnym uzupełnieniem pielęgnacji zewnętrznej musi być troska o organizm od wewnątrz. Należy przyjmować co najmniej 2 litry płynów dziennie, a także zmienić nawyki żywieniowe.
Czy dieta może złagodzić świąd? Oczywiście, że tak, ponieważ może działać przeciwzapalnie. Pomóc zatem może ograniczenie spożycia tłuszczów, węglowodanów, a także produktów bogatych w histaminę na przykład bananów, truskawek, pomidorów, pomarańczy, ananasów, twardych serów, czekolady czy tuńczyka. W walce ze świądem nieocenioną bronią może być psychologia. Można odwracać uwagę od potrzeby drapania zajmując ręce wybraną czynnością. Warto także pomyśleć o ćwiczeniach relaksacyjnych lub znaleźć sobie zajęcie dające psychice odpoczynek. Suchy klimat i stres mogą nasilić, i to znacznie, objawy chorób skóry, więc wszelka aktywność fizyczna działa terapeutycznie dzięki obniżeniu napięcia psychicznego. Związek łuszczyca-swędzenie nie musi być zatem nierozerwalny.